Vroegtijdige hulp voor jongeren in het onderwijs: MBO Jeugdteam en jongerenwerk DOCK

In de Amsterdamse scholen zetten professionals van DOCK zich elke dag in voor de mentale gezondheid en toekomstkansen van jongeren. Met het MBO Jeugdteam en het jongerenwerk in zowel het voortgezet onderwijs als mbo, werkt DOCK aan preventie, verbinding en ondersteuning. Zij zijn waar de jongeren zijn — in de school, in de wijk, en online. Paul Klanker, coördinator MBO Jeugdteam DOCK vertelt in dit interview over deze werkwijze. 

MBO Jeugdteam: laagdrempelige hulp
Vijf ervaren jeugdadviseurs van DOCK vormen samen met adviseurs, jeugdpsychologen en jeugdartsen vanuit andere organisaties het MBO Jeugdteam. Zij werken verspreid over Amsterdam binnen het middelbaar beroepsonderwijs en bieden jongeren tussen de 16 en 27 jaar snel en laagdrempelig hulp.

Het team is zichtbaar aanwezig op scholen. In samenwerking met mentoren en studieloopbaanbegeleiders signaleren zij vroegtijdig problemen en bieden ondersteuning aan jongeren die kampen met uiteenlopende problemen: van sociale angst en depressie tot een moeilijke thuissituatie. “We vormen een soort van voorportaal van de reguliere hulpverlening,” aldus coördinator MBO Jeugdteam DOCK, Paul Klanker. “Jongeren met lichte hulpvragen hoeven door deze manier niet altijd op de lange wachtlijst van de GGZ te belanden.” Bij complexere hulpvragen werken de jeugdadviseurs samen met psychologen, jeugdartsen en jeugdverpleegkundigen. Deze geïntegreerde aanpak maakt het mogelijk om snel en gericht te handelen.

Een actueel voorbeeld: na een recente schietpartij in Amsterdam-Noord werd jeugdadviseur Fiorella direct vrij gepland om met leerlingen in gesprek te gaan. "Onveiligheid raakt jongeren hard," vertelt Paul. "Door aanwezig te zijn op school, kunnen we direct ondersteuning bieden." De gemeente Amsterdam ondersteunt dit project vanwege de preventieve waarde. DOCK pleit voor uitbreiding van het team en meer inzet van preventief jongerenwerk in het mbo de hulpvragen worden steeds complexer en de druk op jeugdadviseurs neemt toe.

Jongerenwerk in het voortgezet onderwijs: van signaleren tot activeren
Naast het MBO Jeugdteam is DOCK ook actief in het voortgezet onderwijs met jongerenwerkers op elf scholen in Amsterdam-West, -Centrum en -Noord. Jongerenwerkers hebben een signalerende, preventieve en verbindende rol tussen school, thuis, straat en de online leefwereld van jongeren van 12 tot 18 jaar. “Jongerenwerkers weten wat er speelt,” legt Paul uit. “Bijvoorbeeld op het gebied van online pesten of meidenvenijn via social media. Ze zijn onderdeel van online groepen waarin jongeren actief zijn, waardoor ze snel kunnen signaleren en escalatie kunnen voorkomen.” Ze brengen deze signalen ook terug naar de school, waardoor docenten beter zicht krijgen op de leefwereld van hun leerlingen. “Docenten geven les, maar hebben niet altijd tijd om op te merken wat er onder de oppervlakte speelt”, aldus Paul.

Ook geven jongerenwerkers voorlichting over actuele thema’s zoals vapen of groepsdruk en werken zij samen met partners als Jellinek of Cupido. Daarnaast leggen ze actief verbinding met jongerencentra in de wijk. In Noord bijvoorbeeld, kunnen leerlingen na school deelnemen aan activiteiten in jongerencentrum De Valk — soms zelfs samen met hun docenten.

Toekomstvisie: stedelijke samenwerking en blijvende ontwikkeling

De druk op de jeugdhulp stijgt, en de leefwereld van jongeren wordt steeds complexer. Daarom is het van groot belang dat jongerenwerk in het onderwijs zich verder ontwikkelt. Scholing en training zijn noodzakelijk om de jongerenwerkers voldoende te ondersteunen in hun groeiende rol. Maar ook scholing en training voor schoolpersoneel over de leefwereld van jongeren en hoe effectief samen te werken met het jongerenwerk en straathoekwerk is van belang.

Het jongerenwerk in school is een gezamenlijke methodiek ontwikkeld door Samen voor Jongeren Amsterdam (Combiwel, DOCK, Dynamo, Elance Academy, ONE Jongerenwerk, perMens, The Mall de Baarsjes, Versa Welzijn, Vivell). Paul Klanker is namens Samen voor Jongeren Amsterdam stedelijk projectleider. Samen met partners als het OKT, gemeente Amsterdam afdeling Jeugd, Onderwijs en de stadsdelen werkt Paul aan het versterken van het jongerenwerk in school en preventief werken in het jeugddomein. Elke school en wijk is anders en vraagt om maatwerk. Maar het fundament blijft gelijk: jongeren serieus nemen, hun leefwereld begrijpen, en er zijn op de momenten dat het ertoe doet.

In een volgend artikel spreken we een jongerenwerker die uitleg geeft hoe hij te werk gaat op school. 
Op de hoogte blijven? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief.