Vreedzamen Wijken Utrecht
“Vreedzame wijk is 20 jaar geleden op een basisschool in Utrecht Overvecht gestart. Dit programma gaat over burgerschap, ofwel kinderen actief leren meedoen in onze democratische samenleving. De basis is een positief sociaal klimaat creëren waar iedereen zich gezien en gehoord voelt. Acht jaar lang oefenen kinderen democratische vaardigheden, ze krijgen een stem en mogen meedenken. In Overvecht doen naast twaalf basisscholen ook ouders en organisaties mee. Een belangrijk uitgangspunt is dat conflicten worden opgelost. Mediatie is een manier waarbij kinderen zelf oplossingen bedenken."
Eigen opdracht én samenwerking
"Als DOCK zijn wij coördinator voor duurzame samenwerking in Vreedzame Wijken. Wij brengen dus alle betrokken partijen bij elkaar en trainen hen op uniforme wijze te werken. Sociaal werkers, scholen, sportorganisaties, allemaal hebben ze hun eigen opdracht. Onze rol is kijken wat we vanuit de Vreedzame Wijk-visie gezamenlijk kunnen doen. Maatschappelijk opvoeden betekent af en toe iets inleveren op je eigen belang. Zo nemen we samen verantwoordelijkheid voor het opvoeden van kinderen tot betrokken burgers. Bovendien passen wij in ons werk natuurlijk dezelfde vaardigheden en pedagogische taal toe die de kinderen op school leren.
Wat we jaarlijks proberen te herhalen is om kinderen mee te laten doen in de wijk kinderraad. In 2021 hebben we dat online gedaan; in totaal zijn 24 kinderen aangesloten en zijn zij vertegenwoordiger van de wijk in deze raad. Samen denken zij in deze kinderraad na over wat ze zelf kunnen bijdragen aan de vreedzame wijk. In mei is de burgemeester aangeschoven bij de stedelijke kinderraad. De kinderen hebben vlogs gemaakt die verwerkt zijn in een video. Dit zorgt voor eigenaarschap, zichtbaarheid en is dus een goede basis om verder te werken."
Middagje speeltuin
"Onlangs werkte ik een dagje in een speeltuin toen ik twee jongens zag ruziën. Ik ging erheen. “Wat is er aan de hand? Ga even zitten, we gaan dit conflict oplossen. Ik ben Petra. Hoe heten jullie?’’ Ismael en Ilias antwoordden ze nors. “Op welke school zitten jullie?” Ze noemden hun scholen terwijl ze elkaar vijandig aankeken. Ik zei: “Dat zijn vreedzame scholen. Dit is een vreedzame speeltuin.” Ik zag dat ze mijn woorden herkenden. Ze stopten met schelden en draaiden naar elkaar toe. Ze kenden de mediatie als manier om conflicten op te lossen. We volgden het stappenplan dat ze van school kenden en niet veel later was het conflict ten einde. Het mooie was: ik hoefde het conflict alleen maar volgens de hen bekende stappen te doorlopen."
Veel verloop
"Een deel van het succes was dat ik liet merken dat ik hun schoolleiders persoonlijk kende. Binnen Vreedzame Wijk spin je als mede-opvoeders een sociaal web om kinderen heen. Dat werkt, maar er is zeker nog winst te behalen. Bouwen aan relaties en vertrouwen kost tijd. Omdat wij als sociaal werkers alles en iedereen in de wijk kennen, kunnen wij als geen ander een coördinerende rol spelen. En dat doen we ook. Maar dat zou beter lukken als er minder verloop is van personeel.”